Kahve’nin Faydaları ve Olası Zararları
Kahve’nin Sağlığa Faydaları ve Olası Tüketiminin Zararları
Kahve; Afrika, Güney Amerika ve Güney Asya gibi tropik ülkelerde yetişen coffee arabica, coffee caneford gibi çeşitli kahve ağaçlarının tohumlarından elde edilir. Yetiştirildiği bölgenin özelliğine göre farklı sertliğe, aromaya ve kafein içeriğine sahip birçok kahve türü vardır.
Kahve çekirdekleri kullanılmadan önce kavrulur, kavrulma sırasında kahve çekirdeğinde kahveye asıl tadını ve kimliğini kazandıran aromatik esanslar oluşur.
Kahve, kafein haricinde yaklaşık 400 kimyasal, eser miktarda antioksidan, tanen ve karamelize olmuş şeker içermektedir. Kafeinin etkisi ağzımıza aldıktan 5-10 dakika sonra etkili olmaya başlamakta ve sindirim sistemindeki emilimi yaklaşık 45 dakikada tamamlanmaktadır.
Sağlıklı yetişkin bir bireyin günlük 400 miligram kafein alımını aşmaması gerekmektedir ki bu da ortalama 3 fincan kahve demektir. Özellikle gebelerde 200 miligram kafein alımı aşılmamalıdır. Tüm besinlerde olduğu gibi kahvenin tüketiminde de ölçülü olunmalıdır. Özellikle gebeler/hastalığı bulunan ve ilaç kullanan bireyler kahve tüketimi miktarlarını gözden geçirmelidir.
Bazı Kahve Türleri ve İçerdikleri Kafein Miktarları:
Türk kahvesi, 1 fincan: 50 mg kafein
Starbucks Latte, 480 ml: 150 mg kafein
Filtre kahve, 30 ml: 20 mg kafein
Espresso, 30 ml (1shot): 65-75 mg kafein
Kahve Tüketiminin Faydaları:
• Kafein, beyindeki dopamin ve norepinefrin seviyelerini arttırır, ruh halinin iyileştirilmesine ve hafızanın güçlendirilmesine katkı sağlar. Bu gibi birçok yararlı etkisi vardır. Yararlı etkilerinin yanısıra fazla tüketiminin olumsuz etkileri de mevcuttur.
- Alzheimera karşı koruyucudur beyin fonksiyonlarının normal şekilde sürdürülebilmesine yardımcı olur.
- Antioksidan içeriği sayesinde hücrelerin yaşlanmasını önleyici etkiye sahiptir.
- Yapılan bazı çalışmalarda kafeinin vücut ısısını arttırma etkisiyle metabolik hızda %2-12’lik artışa sebep olduğu belirlenmiştir. Bu etkisi ile kilo kaybını destekler.
- Bir kanser merkezinde yapılan çalışmada kahve tüketimi olan erkeklerde prostat kanseri riskinin, kadınlarda rahim kanseri riskinin azaldığı tespit edilmiştir.
Fazla Miktarda Kahve Tüketiminin Zararları:
Tansiyon ve kalp hastalıkları (aritmi, taşikardi vb.) olan bireylerde kafein alımı çarpıntıya yol açabilir. Çok fazla kahve tüketimi kemik erimesine ve hipertansiyona da neden olabilir ayrıca uyku kalitesini düşürebilir, gerginlik sinirlilik haline neden olabilir. Demir eksikliği olanlarda aşırı kahve tüketimi besinlerdeki demirin emilimini engelleyeceğinden demir eksikliğini şiddetlendirebilir.
- Hassasiyetiniz veya yukarıda belirttiğim gibi özel bir durumunuz yoksa günlük 1-2 fincan filtre kahve veya Türk kahvesi tüketebilirsiniz. Ara öğünlerde sütlü kahve tercih edebilirsiniz. Özellikle ilerleyen yaşlardaki kadınlar için, günde 3 bardaktan fazla kahve tüketiminin kalsiyum kaybına yol açacağından kemik erimesi riskini arttırdığı düşünülmektedir.
- Kafein tüketim miktarına bağlı olarak, idrara çıkış sıklığını arttırıcı rol oynamaktadır. Kafein alımı arttıkça, sıvı atım miktarı da artmaktadır.
- Uykuya dalış süresini uzatabilmekte, uyku süresini geciktirebilmektedir. Bu da gerginlik ve sinirliliğe neden olabilmektedir.
- Kafein, kan basıncında ani yükselmelere sebep olmaktadır. Bazı bireylerde düzensiz kalp atışlarına yol açabilmektedir.
- Demir eksikliği anemisine sahip olan bireylerde kahve tüketiminin mutlaka sınırlandırılması gerekmektedir. Çünkü 200 – 250 ml. Kahve, demir emilimini ortalama % 45 oranında azaltmaktadır.
- Kahve tek başına kalorisiz ve yağsız bir içecektir. Kahve seçimlerinde kremalı, şuruplu, yoğun oranda çikolatalı ve şekerli kahvelerin seçilmesi günlük alınan kalori ve toplam yağ miktarını fark etmeden ciddi bir oranda yükseltmektedir. Bunların yerine, sade Türk kahvesi, filtre kahve, espresso, latte, americano gibi kahve çeşitlerinin tercih edilmesi daha sağlıklı ve daha doğru olacaktır. Sütlü kahveler ara öğünde tercih edilebilecek güzel alternatiflerdendir.
Flex2Shape Diyetisyeni
Dyt. Nergis Albayrak