Yeme Bozuklukları Nedir?
Yeme Bozuklukları Nedir?
Yeme bozuklukları ve beslenme bozuklukları yeme ve vücut ağırlığı ile ilişkili davranışlarda önemli ve kalıcı bir değişim yaratan ve ciddi sağlık sorunlarına yer açan psikolojik bir bozukluktur.
Yeme bozukluğunun gelişiminde birçok faktör yer almaktadır. Bireyi psikolojik, sosyal ve fiziksel olarak etkileyen yeme bozuklukları sekiz başlık altında toplanmıştır.
Pika
Besleyici değeri olmayan toprak, tahta, kıl vb. besin dışı ürünlerin en az ay bir süre içerisinde sürekli ve tekrarlayan bir şekilde tüketilmesidir. Tüketilen maddelere göre amilofaji (nişasta), koprofaji (dışkı), jeofaji (toprak), hiyalofaji (cam), trikofaji (kıl), mukofaji (mukus), pagofaji (buz), ksilofaji (tahta, kağıt) gibi alt türleri bulunmaktadır.
Geri Çıkarma (Ruminasyon) Bozukluğu
Ruminasyon bozukluğu, en az bir ay boyunca tekrar eden, yemek sırasında veya hemen sonrasında, ağza gelen maddenin tekrar çiğnenmesi, yeniden yutulması veya tükürülmesidir.
Kaçıngan/Kısıtlı Yiyecek Alımı Bozukluğu
Kaçıngan yeme bozukluğu diğer yeme bozukluklarından farklı olarak beden algısından bağımsız olarak yiyeceğin fiziksel özelliği, yenilen yemeğin sonrasında oluşabilecek boğulma, kusma veya diğer gastroenterolojik rahatsızlık gibi travmatik bir deneyimler veya yiyeceğe ilgisizlik sonucu besin alımından kaçınılmasıdır.
Anoreksiya Nervoza
Kişinin kilo almaya yönelik korkularından dolayı kısıtlı enerji alımı ve buna bağlı olarak beden ağırlığının çok düşük olması kilo artışını engellemek için bozulmuş beden algısı ve davranışlar ile seyreden bir psikiyatrik bozukluktur.
Bulimia Nevroza
Hastalar durduramadıkları yeme atakları yaşayarak kısa sürede yüksek miktarda enerji içeren besinleri tüketirler. Bu ataklar sonrasında şişmanlama korkusu ve suçluluk duygusu nedeniyle kendi kendini kusturma, laksatif ve diüretik kullanımı, aşırı egzersiz gibi uygun olmayan telafi edici davranışlar sergilerler.
Başka Şekilde Sınıflandırılmayan (Atipik) Yeme veya Beslenme Bozukluğu
Hiçbir yeme bozukluğu kriterlerine uymayan beslenme bozukluklarının ait olduğu alt sınıftır.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu
Örneğin 2 saat gibi belirli bir zaman diliminde bireyin tüketebileceği besin miktarından çok fazla ve kontrol edilemez bir şekilde tüketilmesi ve bunun tekrarlanması ile karakterizedir. En önemli ayırt edici özelliği kendini kusturma, diüretik kullanımı, aşırı egzersiz yapma gibi tıkınırcasına yemek sonrası uygunsuz telafi davranışlarının olmamasıdır.
Tanımlanmamış Yeme veya Beslenme Bozukluğu
Bu gruptaki yeme bozukluğu klinik olarak sosyal, mesleki alanlarda sorunlara neden olmasına rağmen yeme ve beslenme bozuklukları gruplarından herhangi birinin tüm kriterlerini karşılamayan yeme ve beslenme bozukluğunun karakteristik belirtilerin varlığında kullanılmaktadır.
Yeme bozukluklarının tedavisinde beslenme ve diyet algısının değiştirilmesi, bu bozukluğun altında yatan etmenlerin araştırılarak diyetisyen ve psikolog eşliğinde tedavi planının oluşturulması gerekmektedir.
Flex2Shape
DYT Ece Can