Yaşlandıkça Vücudumuzda Neler Değişir, Egzersizin Bu Değişimlere Katkısı Nedir?

Yaşlandıkça Vücudumuzda Neler Değişir, Egzersizin Bu Değişimlere Katkısı Nedir?

Yaşlanmak fizyolojik bir olaydır, 65-74 arası genç yaşlı, 75-84 orta yaşlı ve 85 yaş üzeri bireyler ileri derecede yaşlı olarak kabul edilir. Bu süreçte vücudumuzda bazı değişimler meydana gelir, Yaşlandıkça Vücudumuzda Neler Değişir;

-Bilişsel yetersizlik

-Hareketsizlik

-Dengesizlik

-İnkontinans

-Uykusuzluk

-İatrojenik problemler

Yaşlanmanın kas iskelet sistemi üzerindeki etkileri nelerdir?

-Kas kütlesinde ve kas kalitesinde azalma

-Kasın kontraktil gücünde azalma

-DNA ve mitokondri hasarı da kasın kontraktilitesini de dolaylı yoldan etkileyebilir.

-Eklemler arası sıvılarda azalma

-Kemik kütlesinde ve kuvvetince azalma

Yaşlanmanın kardiyovasküler sistem üzerine etkileri nelerdir?

-Yaşlanma sonucu maksimum oksijen tüketiminin azalması, max. egzersiz kalp hızında azalma, egzersiz atım hacminde azalma ve kardiyak outputun azalması değişikliklere örnek olarak verilebilir.

-Vasküler distensibilite azalır. (Damar sertliği oluşur)

-Kan basıncı artar.

-Kalp hızı azalır.

-Kalp kapakçıkları kalınlaşıp rijit bir yapıya sahip olur, kollajen içeriği artar ve dejeneratif kalsifikasyon saptanır.

Yaşlanmanın solunum sistemi üzerine etkileri nelerdir?

-Rezidüel hacim ve fonksiyonel rezidüel kapasite artar.

-Vital kapasite ve max. oksijen tüketimi azalır.

-Alveol sayısı değişmez, respiratuar bronşiol ve alveollerin kapladığı alan daralır.

-Pulmoner damarlarda fibrozis ve damar duvarında kalınlaşma görülür.

-İstirahatte solunum kaslarının oksijen tüketiminde artış gözlenir. Kas gücü azalır.

-Solunum merkezinin arteriyel kanda oksijen azalması veya karbondioksit artmasına yanıtı azalır.

Düzenli Egzersiz Yapmanın Kalp Ve Damar Sağlığına Faydaları Nelerdir?

-Kalp kasılabilirliğinde ve tepe diastolik dolumda artış

-Aerobik kapasitede artış

-Kan basıncında düzelme

-Enduransta artma

-Endotel fonksiyonunda düzelme

-Kalp hastalığı semptomlarında düzeliş, hastaneye yatışta azalma

-Periferal vasküler hastalık semptomlarında düzelme

-Kas kapillaritesinde artış

-Koroner arter hastalığı riskinde azalma

Egzersizin nörofizyolojik sağlığa katkıları nelerdir?

-Uyku kalitesinde ve süresinde artış

-Kognitif fonksiyonlarda düzelme

-Yakın hafızayı güçlendirme

-Dikkat süresinde uzama

-Depresyon sıklığında azalma

-İyilik halinde artma

Düzenli egzersizin saydığımız bu faydalar dışında daha birçok faydası vardır. Vücut kompozisyonunda değişiklikler meydana gelir, abdominal adipoz dokuda azalma görülür, postür düzelir ve kas kuvveti artar. Metabolik faaliyetlerde de iyileşme meydana gelir, insülin duyarlılığı iyileşir, protein sentez hızında artış ve obezite riskinde azalma görülür.

Kas ve iskelet sağlığındaki değişikliklere baktığımız zaman:

-Kas gücü ve esnekliği artar

-Dinamik denge artar

-Postmenopozal kadınlarda kemik dansitesi kaybı azalır

-Kalça kırıkları ve vertebral kırıklar azalır

-Düşme riski azalır.

Ayrıca egzersiz sayesinde immün fonksiyonlar düzelir, inflamatuar belirteçler azalır, meme, akciğer, kolon ve prostat kanseri riskinde azalma olur, bütün mortalite ve mobidite nedenlerinde azalma gibi etkileri de vardır.

Kişiye özel egzersiz kavramı ve önemi:

En ideali egzersiz öncesinde genel bir değerlendirme ve kontrendike durumların tespitiyle birlikte oluşturulan kişiye özel program, bilgilendirme ve organizasyondur. İyi bir öykü ve varsa kardiyak risk faktörlerinin dinlenmesi, fiziksel limitlerin belirlenmesi egzersiz planı ve takibi açısından önemlidir.

Hipertansiyon, koroner arter hastalığı, kalp kapak hastalıkları, kalp yetmezliği, aritmi, KOAH gibi hastalıklar egzersiz için limitasyon oluşturabilecek durumlardır.

Osteoartrit, osteoporoz gibi eklem hareket açıklığında, eklemin mobilizasyon ve propriosepsiyonunda bozulma yaratabilecek kas iskelet sistemi hastalıkları ve diabet, periferik nöropati, parkinson, geçirilmiş inme, alzheimer gibi denge ve koordinasyon bozuklukları ve reaksiyon zamanında problem yaratacak nörolojik hastalıklar değerlendirilmelidir.

Amaca yönelik egzersiz özelliklerinin belirlenmesi:

Egzersiz komponentleri seçilirken özellikle dikkat edilmesi gereken durumlar kardiyopulmoner sistem ile kas iskelet sisteminin bu programlara ne kadar hazır olduğudur. Bu sistemlerden herhangi birinin hazır olmadığı düşünülüyorsa o sistemi güçlendirecek egzersizler daha düşük şiddette ve yoğunlukta başlamalıdır.

Sonuç olarak: Egzersiz tüm bireylerde olduğu gibi yaşlılarda da fizyolojik ve psikolojik iyilik halini artırır. Bağımsızlığın devamını ve düzeyinin artışını sağlar. Yararlarının haricinde bulunan risklerinin denetimi planlanan programın başarısını artırır. Egzersiz planı kişiye özel olmalıdır bunun için bir fizyoterapistten destek almanız daha doğru olacaktır.

Flex2Shape

FTT / Masöz Melis Mert

Youtube

Instagram

Flex2Shape Bloglar